Voorlezen gaat voor!

Voorlezen? Kinderen krijgen toch al genoeg verhalen en beelden mee via de televisie en de  tablet? Of toch niet? Voorlezen is in de eerste plaats een knus en rustgevend moment samen met je kind. Maar daarnaast is het ook heel goed voor de taal- en spraakontwikkeling, de cognitieve ontwikkeling en de sociaal emotionele ontwikkeling. Begin daarom zo vroeg mogelijk met voorlezen, zelfs als je kind nog een baby is.

Goed voor de ontwikkeling

Onderzoek wijst uit dat kinderen die van jongs af aan worden voorgelezen betere leerprestaties hebben op school. Ze zijn gemotiveerd om te leren lezen, ze zijn taalvaardiger en ze begrijpen teksten beter. Het samen praten over een boek blijkt bovendien een goede manier om een eventuele taalachterstand te verminderen. Het is daarom belangrijk dat (jonge) kinderen regelmatig worden voorgelezen, bij de peuteropvang en het kinderdagverblijf, de BSO of op de basisschool, maar bij voorkeur ook thuis!

Een nieuwe wereld gaat open

Door met je kind de plaatjes uit het boek goed te bekijken en te benoemen, leert je kind nieuwe woorden. Tijdens het voorlezen zelf pikt je kind ook vanzelf nieuwe woorden op. Daarnaast raakt je kind bekend met boeken en letters. Maar voorlezen stimuleert ook de concentratie en prikkelt de fantasie. Spelenderwijs leert je kind zich in te leven in de leef- en ervaringswereld van een ander en leert het vanzelf veel over de wereld om zich heen. Dus hoe meer je voorleest hoe beter!

Zo kies je het juiste boek voor je kind

Maak van voorlezen een dagelijks terugkerend ritueel. Het helpt om een vast moment te kiezen. Kies vooral boeken die passen bij de belevingswereld en de interesse van je kind. Is je kind bijvoorbeeld bijna jarig, lees daar dan samen boekjes over. Geef je kind de gelegenheid om tijdens het voorlezen ook over het verhaal te praten en stel vragen. Zo blijft je kind echt betrokken bij het verhaal.

Misschien vind je het soms lastig in te schatten wat je kind al aankan. Het onderstaande kan je helpen om het voorlezen voor jullie beiden nog leuker te maken.

Baby’s

Veel ouders denken dat hun baby te jong is om al voorgelezen te worden. Je baby kan nog niet echt een verhaal volgen, maar je kunt al wel plaatjes kijken en benoemen wat er te zien is. Kies daarom voor een boek met eenvoudige duidelijke tekeningen. Denk aan een voel-, bad- of kartonboekje. En houd het voorlezen kort, een paar minuutjes is al mooi. Vanaf 9 maanden kun je beginnen met het voorlezen van hele eenvoudige verhaaltjes.

Peuters

Jonge peuters vinden het leuk om een kort verhaaltje te horen bij de plaatjes. Vanaf drie jaar kunnen de verhaaltjes al wat moeilijker en langer zijn. Eenvoudige teksten met rijm en herhaling zijn een aanrader. Ze scheppen een bepaalde verwachting en helpen te voorspellen wat er komen gaat. Je kind wordt hierdoor ook gestimuleerd om hardop ‘mee te lezen’ en zinnen af te maken. Het is fijn voor kinderen om een boek meerdere keren te lezen. Herhaling vinden jonge kinderen meestal heerlijk. En kinderen leren hierdoor ook het verhaal beter te begrijpen en te voorspellen wat er gaat gebeuren.

Kleuters

Kleuters kun je al langere verhalen gaan voorlezen. Samen praten over het verhaal is gezellig en ook leerzaam tijdens het voorlezen. Je kunt al wat moeilijkere denkvragen stellen over het verhaal. ‘Waarom denk je dat hij dat doet?’ of ‘Wat gaat er gebeuren?’. Dit noem je interactief voorlezen. Door de kinderen heel actief bij het verhaal te betrekken laat je het verhaal nog meer leven. Je merkt ook dat de betrokkenheid en focus van kinderen vaak groter is. Voor jou als lezer vraagt het wel iets meer voorbereiding, maar het is absoluut de moeite waard. Probeer het eens met het onderstaande stappenplan.

Interactief voorlezen 

Stappenplan interactief voorlezen
Laat het verhaal leven!

1. Algemene voorbereiding

Lees eerst het boek zelf (of kies een boek dat je kent) en bedenk hoe die je de kinderen kan betrekken.

2. Start

Laat de kaft van het boek zien: Wat ziet je kind? Waar zou het boek over gaan? Wat weet ze hier al over?

3. Tijdens het voorlezen

• Ga (kort) in op ervaringen van het kind: Heb dat ook wel eens gezien of gedaan?
• Laat de peuters voorspellen: Wat zou er nu gebeuren? Hoe zou het aflopen?
• Daag je kind een beetje uit, door vragen te stellen die passen bij het niveau van het kind.
• Geef ruimte aan de inbreng van je kind: laat stiltes van 5 à 10 seconden vallen. Reageer (kort) op wat je kind vertelt.
• Leg woorden uit met voorwerpen, plaatjes of door voor te doen.
• Maak gebruik van bijv. attributen, geluiden of gebaren.
• Onderbreek het verhaal niet té vaak, dan raken kinderen de draad kwijt

4. Na afloop van het voorlezen:

• Praat samen na over het verhaal. Wat was er nou gebeurd? Hoe kwam dat?
• Zing liedjes over het onderwerp van het verhaal. Of laat kinderen zelf een liedje verzinnen.

Kinderen die zelf lezen

Voorlezen stimuleert je kind om ook zelf te leren lezen. Maar wanneer een kind zelf begint te lezen, stop dan niet met voorlezen! Sommige verhalen zijn immers nog te moeilijk voor je kind. En het blijft een waardevol en rustgevend moment samen, na een drukke dag. Kies daarnaast ook boekjes voor je kind om zelf te lezen. Je kunt aan de leerkracht van school vragen welk niveau het beste aansluit bij je kind. Lees deze boekjes bijvoorbeeld eerst een keer samen, en stimuleer je kind daarna om het zelf lezen.  

Neem een gratis abonnement op de bibliotheek!

Wil je niet iedere keer nieuwe boeken kopen? Bij de kringloop is ook genoeg te vinden. En een bibliotheekabonnement is voor kinderen gratis! Vraag bij de bibliotheek bij jou in de buurt om een aanmeldingsformulier voor een jeugdabonnement of Boekstart. Hiermee vraag je een bibliotheekpas aan en krijg je een leuk Boekstart-koffertje met leuke boekjes voor je kind. De medewerkers van de bieb staan klaar om je te helpen met het uitzoeken van geschikte boeken. Uiteraard kun je je kind ook online inschrijven bij de website Bibliotheek Zuid-Kennemerland.

Bij Hero kindercentra willen we graag de liefde voor boeken en lezen stimuleren en kinderen zich laten verwonderen over mooie verhalen. Daarom lezen we zelf ook veel voor en we zorgen ervoor dat er genoeg boeken aanwezig zijn waarin kinderen heerlijk in weg kunnen dromen.

Saila Smit & Laura Hoogcarspel
Inhoudelijk Manager Pedagogiek en VVE