Spelen met loose parts
‘Nee kijk, zo moet je dat doen!’ Eén van de vele uitspraken die we allemaal wel kennen toch? We doen het de kinderen graag voor hoe ze moeten spelen. Toch zit het al van nature in het kind zelf om te spelen. Kijk maar wanneer een kindje zo rond de 2/3 maanden zijn handjes ontdekt en daar mee speelt. Zijn voetjes bijvoorbeeld, heerlijk om je teentjes in je mondje te stoppen. Daar begint het spelen, het ontdekken. Spelen is de hoogste vorm van onderzoek! Dat vindt een kind heerlijk om te doen. Onderzoeken wat het allemaal kan.
De rol van speelgoed?
Gaat het niet vaak zo dat kinderen aan speelgoed geen gebrek hebben maar er toch niet mee spelen? Emmi Pikler, een Hongaarse-Oostenrijkse kinderarts, gaat ervan uit dat kinderen zich het best ontwikkelen als de ontwikkeling een natuurlijk verloop krijgt. Zij stelt dat wanneer kinderen leren in hun eigen tempo, ze beter leren zitten, staan, praten en denken. Dat geldt dus ook voor spelen. Herken je het, dat wanneer een kind met de blokken aan het spelen is, je graag een toren voor hen bouwt? Of wanneer het iets probeert en het lukt niet, je het graag overneemt van ze? Emmi Pikler: “Een kind dat iets bereikt door zelfstandig te experimenteren verwerft een heel andere kennis, dan een kind dat een kant en klare oplossing krijgt aangeboden’’. Je ziet vooral bij jonge kinderen dat spelen bestaat uit hanterend spelen. Denk maar aan, deurtjes open en dicht doen of spullen in en uit de bakjes doen. Wanneer kinderen loose parts oftewel losse onderdelen aangeboden krijgen, gaan ze andere vormen van spel zien.
Losse onderdelen vinden kinderen geweldig en waarom? Omdat ze zelf mogen bedenken wat ze er mee kunnen doen of wat ze ervan willen maken. Denk aan een kunststof beker, je kan het stapelen, in elkaar zetten en het kan zelfs rollen. Bied bakjes of mandjes aan met daarin bijvoorbeeld dennenappels, wasknijpers, ballen met verschillende groottes, houtjes etc. De losse onderdelen maken verschillend geluid, het voelt allemaal anders. Hoe gaaf is dat? Zo leert een kind ontdekken dat er verschillende materialen zijn. Stof, metaal, kunststof en hout. Loose parts zijn natuurlijk niet alleen voor kinderen van 0-4 jaar leuk; juist ook op de BSO is het gebruik van loose parts interessant. Denk eens aan het gebruik van verschillende soorten materiaal zoals planken en autobanden voor een balans-parcours buiten. Google maar eens op loose parts of open einde materialen en je raakt vast geïnspireerd.
Jellie van Dijk
Pedagogisch Coach
