Ontladen en ontspannen na een drukke dag.
Je haalt je zoon of dochter op van de opvang. Geeft een dikke knuffel. Je kind vraagt wat jullie gaan eten en hoort dat er pasta op het menu staat. BAM!! Het hek is van de dam. Huilen en brullen… “Ik wou geen pasta!” Alle opgebouwde spanning van de hele dag komt er bij jou, als meest veilige persoon, uit. Herkenbaar?
De dag kan voor een kind dat de hele dag in een groep moet functioneren best pittig zijn. De kleine conflictjes met leeftijdgenootjes, je toch een beetje moeten aanpassen in de groep, mocht je wel meespelen?, vonden andere kinderen jou wel leuk? Er gebeurt veel op een dag, vooral op sociaal gebied, het is net werken. Wat je nu ook zegt: “Maar het is je lievelingspasta!”, “Je mag nog lekker even op de bank televisiekijken als ik kook”. Het maakt niet uit. De spanning moet er gewoon even helemaal worden uitgebruld. Daarna gaat het vaak vanzelf weer beter.
We zijn als volwassenen geneigd het huilen gelijk te willen stoppen. Logisch, je ziet liever niet dat je kind verdrietig is of heel lang boos blijft. Toch is het de vraag of het soms niet beter is alle emotie er helemaal uit te laten komen. Ontwikkelingspsychologe Aletha Solter heeft hier een mooi boek over geschreven: “De taal van huilen”, Positief omgaan met huilen en boosheid van baby’s en kinderen tot 8 jaar. Zij stelt dat huilen mensen van alle leeftijden helpt om stress te ontladen. Bij baby’s werkt het natuurlijk iets anders omdat huilen voor hen ook het communicatiemiddel is om hun behoeftes kenbaar te maken. Als kinderen leren praten, gebruiken ze steeds meer taal om te vertellen wat ze willen, dus vervangt taal het huilen. Het huilen heeft dan steeds meer een ontladende in plaats van een communicatieve functie. Solter stelt dat je altijd eerst moet kijken naar de oorzaken van de spanning en die weg moet proberen te nemen. Als je daarvoor alles hebt gedaan, je kind heeft geen honger en geen pijn, dan kun je luisteren naar het kind en accepteren dat het huilt.
Een voorbeeld: Je hebt een gezellige maar volle dag gehad met je baby. Ze zat wel lekker in de draagzak, maar het was erg druk op de markt, mensen stootten tegen je aan, er stond een harde wind, een draaiorgel speelde een vrolijk deuntje op vol volume. Thuis aangekomen begint je baby hard te huilen terwijl ze geen honger meer kan hebben. Ze lijkt ontroostbaar, ondanks de schone luier. De kleding zit goed, ze heeft het niet te warm of te koud, geen pijn. Alles zou OK moeten zijn. Het huilen kan ontstaan door de spanning veroorzaakt door (te) veel prikkels. Je kunt het beste ergens rustig gaan zitten met je baby dicht tegen je aan. Praat rustig en vriendelijk en toon begrip. Zeg iets als: “Was het een beetje veel? Je mag huilen. Ik blijf bij je” Of iets anders dat bij je past. Je hoeft niet direct een speen te geven, je kind te wiegen of rond te lopen, geef ook geen extra fles of borst en probeer je kind niet af te leiden. Houd contact met je baby en laat hem of haar helemaal uithuilen. Dit is niet altijd makkelijk, je moet het geluid (en misschien opmerkingen uit je omgeving) kunnen verdragen. Maar het kan zo zijn dat het huilen vanzelf weer stopt als de spanning is weggeëbd. Dan is je kind weer rustig en tevreden en kan het bijvoorbeeld lekker ontspannen gaan slapen.
Grotere kinderen hoef je niet altijd op te pakken, al is het vaak wel fijn ze even tegen je aan te laten kruipen. Je hoeft alleen maar vlakbij te blijven en begrip te hebben voor het verdrietig zijn. Als je niet precies weet wat er aan de hand is, dan benoem je het verdriet maar geef je geen interpretaties die fout kunnen zijn. Soms is het voor een kind te complex om uit te leggen waarom het precies verdrietig is.
Op de opvang is het soms lastiger dan thuis om kinderen uit te laten huilen. Je wilt geen oorzaak van het verdriet over het hoofd zien, je kent het kind toch minder goed dan de ouders. Op de groep met baby’s is er niet altijd tijd en ruimte voor om een kind te laten huilen, ook omdat andere kinderen dan wakker worden of mee gaan doen. Wij laten kinderen niet huilen in bed als ze alleen zijn (een beetje mopperen is wat anders). Maar we laten kinderen wel zoveel mogelijk emotioneel bijtanken, bij ons zitten, knuffelen als ze huilen. We zullen altijd goed blijven kijken of bijvoorbeeld een speen juist wel fijn is bij verdriet, of dat de spanning er even uit moet. Kleuters laten we bij ons op schoot zitten en uithuilen, we kunnen dit ook benoemen naar andere kinderen: Ze is gewoon even heel verdrietig. En dat mag.
De boodschap die je als ouder of verzorger geeft als je je kind laat uithuilen is bij zowel baby’s als oudere kinderen: Je mag er zijn, ook met je verdriet. Je verdriet mag er zijn, het hoeft niet weg. Als dit je aanspreekt, lees dat boek! Ik ben groot voorstander van haar benadering. Er wordt veel uitgelegd over oorzaken van spanning en huilen, ook bij baby’s.
